TRIỂN VỌNG THỊ TRƯỜNG VẬN TẢI BẮC MỸ NĂM 2024: CÁC DỰ BÁO VÀ MỐI QUAN TÂM LỚN NHẤT CỦA CÁC CHỦ HÀNG

22/04/2024 09:56

Thông tin Thị trường logistics và quản lý chuỗi cung ứng Việt Nam và thế giới quý I năm 2024: diễn biến và dự báo, vui lòng xem TẠI ĐÂY

-------------------------------------

Các doanh nghiệp logistics và vận tải hiện đang rất quan tâm đến kỳ vọng về khối lượng hàng hóa của các chủ hàng. Để hoàn thiện và điều chỉnh kế hoạch kinh doanh cho năm 2024, việc khảo sát và dự báo được khối lượng hàng hóa cần vận chuyển là công việc thiết yếu; thực tiễn trong những năm gần đây cho thấy phần lớn các kết quả khảo sát có thể sử dụng tốt làm đầu vào cho việc xây dựng và điều chỉnh kế hoạch kinh doanh, cũng như điều tiết các tuyến luồng thương mại chính.

Các cuộc khảo sát đo lường tâm lý vận chuyển từng cho thấy mức giảm lớn nhất về tăng trưởng vận chuyển hàng hóa trong năm 2023, khi các chủ hàng quan ngại lạm phát và sức mua giảm có thể khiến khối lượng hàng hóa vận chuyển giảm tới 12% so với năm 2023. Kết quả thực tế cho thấy mặc dù nền kinh tế ở Hoa Kỳ nhìn chung vẫn “kiên cường” trụ vững trong suốt năm 2023, nhưng lĩnh vực vận tải hàng hóa lại có sự sụt giảm nhanh chóng về khối lượng vận chuyển. Nhiều công ty trong ngành đã buộc phải đóng cửa, bao gồm cả Yellow Corporation và Convoy Inc.

Trong cuộc khảo sát triển vọng thị trường vận tải Bắc Mỹ năm 2024 do AVERITT thực hiện gần đây, 67% số người được hỏi cho biết họ sẽ vận chuyển nhiều hàng hóa hơn vào năm 2024 so với năm 2023, tăng 4% so với năm trước, đây là một dấu hiệu tích cực cho cả chủ hàng và hãng vận chuyển.

Các dự báo về khối lượng cho năm 2024, khi so sánh với những năm trước, cho thấy sự trở lại của nền kinh tế vận tải hàng hóa ổn định hơn. Điều này đặc biệt rõ ràng khi so sánh với giai đoạn hỗn loạn 2020-2022, những năm đầu của đại dịch, được đánh dấu bằng sự bất ổn chưa từng có và sự căng thẳng lan rộng về năng lực trên nhiều lĩnh vực khác nhau.

Vấn đề quan tâm phía trước đối với các chủ hàng là liệu nền kinh tế Bắc Mỹ nói chung và Hoa Kỳ nói riêng có đang bước vào thời kỳ tăng trưởng ổn định sau đại dịch COVID-19 hay không?

Các chủ hàng quan tâm hơn đến các phương thức vận tải thay thế cho đường biển và đường bộ hiện đang bị tác động bởi xung đột địa chính trị và các quy định chặt chẽ hơn về phát thải:

Những yếu tố mới phức tạp trên thị trường quốc tế từ cuối năm 2023 đã thúc đẩy các chủ hàng quan tâm nhiều hơn đến các phương thức vận tải thay thế trong năm tới.

26% trong số các chủ hàng có kế hoạch sử dụng dịch vụ vận chuyển hàng hóa hàng không vào năm 2024, tăng 3 điểm phần trăm so với năm trước (23%). Phù hợp với dự báo về khối lượng vận chuyển hàng hóa, sự phục hồi này diễn ra sau mức giảm mạnh được dự đoán cho năm 2023.

Ngoài 26% số người được hỏi gần như chắc chắn sẽ sử dụng dịch vụ vận chuyển hàng không vào năm 2024, 20% chủ hàng cũng quan tâm hoặc cân nhắc sử dụng phương thức này.

Theo mô hình tăng trưởng dự đoán tương tự, việc sử dụng dịch vụ đường sắt (hoặc dịch vụ đa phương thức) cũng dự kiến sẽ tăng 3 điểm phần trăm. Từ 17% số người vào năm 2023 dự định sẽ dùng dịch vụ vận tải đường sắt, kết quả khảo sát cho năm 2024 cho thấy tỷ lệ này đã tăng lên mức 20%, mức cao chưa từng thấy kể từ khi xuất hiện dịch bệnh COVID-19.

Năm 2023 chứng kiến vụ sáp nhập đường sắt lớn đầu tiên sau hơn hai thập kỷ. Sự hình thành của CPKC đã tập hợp Canada Pacific và Kansas City Southern để hình thành mạng lưới đường sắt xuyên quốc gia đầu tiên trên lục địa. Với phạm vi hoạt động trải dài khắp Canada, Hoa Kỳ và Mexico, vụ sáp nhập để tạo thành CPKC được diễn ra vào thời điểm có nhiều doanh nghiệp đang hoạt động ở gần Mexico.

Mặc dù tuyến đường sắt mới hứa hẹn sẽ tăng hiệu quả vận chuyển thương mại xuyên biên giới, nhưng những thách thức do tình trạng di cư ngày càng tăng qua biên giới Hoa Kỳ-Mexico cũng dẫn đến việc đình chỉ các hoạt động dịch vụ đường sắt quan trọng ở các thành phố cảng Texas như El Paso và Eagle Pass vào tháng 12/2023.

Có thể có những thách thức phía trước đối với dịch vụ đường sắt xuyên biên giới, nhưng cũng có những khoản đầu tư hơn nữa vào cơ sở hạ tầng thu hút nhiều chủ hàng sử dụng phương thức này hơn. Ví dụ, cuối năm 2023, Chính quyền Cảng Georgia đã công bố kế hoạch mở một nhà ga đường sắt nội địa thứ hai ở Gainesville, Georgia, sẽ nối với Cảng Savannah.

Đối với tầm quan trọng của chương trình phát triển bền vững của hãng vận chuyển đối với quá trình ra quyết định của họ, có 46% cho rằng tính bền vững có tầm quan trọng cao, 37% cho rằng có tầm quan trọng trung bình và 17% cho rằng có tầm quan trọng thấp.

Các sáng kiến bền vững trong ngành vận tải đang ngày càng trở nên quan trọng đối với các chủ hàng và doanh nghiệp tham gia vận chuyển hàng hóa, chủ yếu là do sự kết hợp của các yếu tố môi trường, kinh tế và quy định.

Thứ nhất, tác động môi trường của vận tải đường bộ, một yếu tố góp phần đáng kể vào phát thải khí nhà kính, là mối quan tâm lớn. Bằng cách áp dụng các biện pháp bền vững, các hãng vận tải đường bộ có thể giảm đáng kể lượng khí thải carbon của họ để phù hợp với các nỗ lực toàn cầu nhằm chống biến đổi khí hậu. Điều này không chỉ có lợi cho môi trường mà còn phù hợp với nhu cầu ngày càng tăng của người tiêu dùng và nhà đầu tư đối với các hoạt động kinh doanh có trách nhiệm với môi trường.

Hơn nữa, các chính phủ trên thế giới đang thắt chặt các quy định về môi trường. Làm việc với các hãng vận chuyển tuân thủ các quy định này là điều cần thiết để các chủ hàng tránh bị phạt pháp lý và đảm bảo hoạt động suôn sẻ. Ngoài ra, các biện pháp thực hành bền vững thường giúp tăng hiệu quả hoạt động và tiết kiệm chi phí, chẳng hạn như thông qua việc lái xe tiết kiệm nhiên liệu, sử dụng nhiên liệu thay thế và cải thiện quy hoạch tuyến đường.

Trách nhiệm doanh nghiệp và hình ảnh thương hiệu cũng đang bị đe dọa. Trong thời đại mà tính bền vững là mối quan tâm hàng đầu của người tiêu dùng, các công ty ưu tiên thực hành xanh trong chuỗi cung ứng của mình có thể nâng cao danh tiếng của mình và thu hút lượng khách hàng rộng hơn. Cách tiếp cận này cũng phù hợp với việc các nhà đầu tư ngày càng chú trọng hơn đến các tiêu chí về môi trường, xã hội và quản trị (ESG), khiến các công ty có hoạt động bền vững mạnh mẽ trở nên hấp dẫn hơn để đầu tư.

Đồng thời, mối quan tâm về tính bền vững trong ngành vận tải vượt ra ngoài hoạt động vận tải đường bộ truyền thống. Tại hội nghị về biến đổi khí hậu COP28 của Liên Hợp Quốc gần đây ở Dubai, chính phủ Hoa Kỳ và Canada đã đưa ra thông báo chung rằng họ sẽ tìm cách giảm lượng khí thải nhà kính của ngành đường sắt thông qua một lực lượng đặc nhiệm.

Những yếu tố này sẽ tiếp tục đưa các sáng kiến bền vững lên hàng đầu trong các cuộc thảo luận giữa các chủ hàng, chuỗi cung ứng và các đối tác logistics của họ.

Xu hướng các chuỗi cung ứng dịch chuyển về gần thị trường “đích” tác động đến logistics thương mại xuyên biên giới tại Bắc Mỹ

Trong vài năm qua, ngày càng nhiều chuỗi cung ứng đã chuyển hoạt động sản xuất sang Mexico. Được thúc đẩy một phần bởi những lợi ích do Hiệp định Hoa Kỳ–Mexico–Canada (USMCA) và những căng thẳng địa chính trị ở nước ngoài, việc đưa chuỗi cung ứng về gần và thậm chí là về thị trường nội địa trở thành vấn đề được quan tâm nhiều hơn bao giờ hết.

Khi đã khảo sát các chủ hàng xem họ hiện đang hoặc đang tích cực khám phá lựa chọn đưa các bộ phận gần bờ hoặc đưa các bộ phận trong chuỗi cung ứng của họ về Bắc Mỹ hay không. Đáp lại, 7% cho biết họ đã đưa toàn bộ hoặc một số hoạt động trở lại Bắc Mỹ và 3% cho biết họ hiện đang xem xét hoặc khám phá lựa chọn này.

Do nằm gần Hoa Kỳ và chi phí lao động khá thấp, Mexico (đặc biệt là khu vực phía Bắc) là quốc gia giành nhiều thành công trong quá trình dịch chuyển chuỗi cung ứng về gần thị trường đích. Vào năm 2023, quốc gia này đã vượt qua Trung Quốc để trở thành đối tác thương mại hàng đầu của Hoa Kỳ hàng tháng.

Không thể đánh giá thấp các khoản đầu tư chảy vào Mexico. Ví dụ, Tesla có kế hoạch mở một nhà máy ô tô trị giá 5 tỷ USD ở Monterrey. Trung Quốc, thoạt nhìn có vẻ không được hưởng lợi từ hoạt động gần bờ, cũng đã đầu tư mạnh vào Mexico trong những năm gần đây, đổ hàng trăm triệu đô la vào các nhà máy và khu vực xuất khẩu sang Mỹ.

Khi hoạt động sản xuất tiếp tục phát triển ở phía nam biên giới, các doanh nghiệp ở Hoa Kỳ và Canada đang phải vật lộn với những thách thức về chuỗi cung ứng do thiếu cơ sở hạ tầng và năng lực. Trong nhiều năm, các tuyến vận tải hàng hóa đi về phía bắc từ Mexico vào Mỹ đã phải đối mặt với những hạn chế về năng lực. Thách thức trong năm 2024 cao hơn khi lượng vận chuyển hàng hóa tiếp tục tăng vượt quá khả năng trang bị và tài xế sẵn có.

Ngoài ra, như đã đề cập ở phần trước về dịch vụ đường sắt, các chủ hàng đang phải đối mặt với tình trạng chậm trễ ngày càng gia tăng tại biên giới. Do tình trạng di cư từ Mexico sang Hoa Kỳ gia tăng, các cơ quan quản lý biên giới thường xuyên chuyển hướng từ việc kiểm tra và xử lý hàng hóa tại các điểm giao cắt bằng xe tải và đường sắt. Điều này có nghĩa là ngoài thời gian vận chuyển vốn đã bị chậm lại do hạn chế về năng lực, chuỗi cung ứng xuyên biên giới cũng phải tính đến sự biến động của nhân lực chính phủ.

Rõ ràng là bối cảnh vận tải và logistics đang phát triển nhanh chóng, với việc các chủ hàng dự đoán khối lượng vận chuyển hàng hóa sẽ tăng trưởng vào năm 2024. Sự lạc quan này, nổi lên từ những thách thức trong vài năm qua, báo sự ổn định và tăng trưởng trong nền kinh tế vận tải hàng hóa.

Việc các chủ hàng hợp tác chặt chẽ với các đối tác vận tải và logistics của họ trong những tháng tới sẽ là chìa khóa trong việc giải quyết sự phức tạp của chuỗi cung ứng hiện đại, từ việc thích ứng với nhu cầu bền vững đến quản lý sự phức tạp của dịch vụ logistics xuyên biên giới.

Nguồn: VITIC (trích từ Báo cáo thị trường logistics Hoa Kỳ và một số lưu ý đối với Việt Nam)