Khu thương mại tự do - đột phá chiến lược phát triển cảng biển và kinh tế

Chủ trương đã có

Tại Diễn đàn Liên kết phát triển logistics – Động lực tăng trưởng kinh tế vùng Đông Nam Bộ được tổ chức vào cuối qua, các chuyên gia nhận định, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu có đầy đủ các yếu tố để có thể xây dựng một khu thương mại tự do thúc đẩy phát triển cảng biển và kinh tế.

Cuối năm 2022, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 24-NQ/TW về phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng Đông Nam Bộ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, đã đề ra nhiệm vụ, giải pháp về “Hình thành khu thương mại tự do gắn với cảng biển tại khu vực Cái Mép Hạ”. Khu thương mại tự do là khu vực địa lý nằm trên một quốc gia hay vùng lãnh thổ nhưng không áp dụng thuế xuất nhập khẩu và các biện pháp quản lý thương mại.

Bà Rịa-Vũng Tàu hội đủ các điều kiện để phát triển trung tâm logistics và cảng biển trung chuyển quốc tế nhờ vị trí địa lý nằm trên tuyến hàng hải quốc tế từ châu Âu, Trung Đông qua khu vực Bắc Á và châu Mỹ. Sông Cái Mép-Thị Vải có đặc điểm sâu, khá rộng, ít bị bồi lắng cho phép các tàu trọng tải lớn ra vào thuận lợi; đồng thời, là cửa ngõ hướng biển phía Đông Nam trên tuyến đường xuyên Á thuộc hành lang kinh tế Đông Nam tiểu vùng sông Mê Kông (Bà Rịa-Vũng Tàu -TPHCM - Phnom Penh - Bangkok-Dawey).

Ông Phạm Tấn Công, Chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho biết, Nghị quyết 24-NQ/TW đưa ra chủ trương “Hình thành Khu thương mại tự do gắn với cảng biển tại khu vực Cái Mép Hạ”, đây là một chủ trương mới, nhằm tạo không gian đặc thù, tạo động lực thúc đẩy phát triển vùng Đông Nam Bộ, đóng vai trò làm “đầu tàu” kéo theo sự phát triển của cả vùng và cả nước. Để đạt mục tiêu có cảng trung chuyển quốc tế, cần có các khu thương mại tự do để trợ lực, tạo sức thu hút cho hàng hóa đến cảng, trong đó, liên kết nội vùng, liên vùng có vai trò đặc biệt quan trọng.

Ông Thomas Sim, Phó Chủ tịch cấp cao Liên đoàn Giao nhận Vận tải Quốc tế (FIATA) cho biết, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu có đầy đủ các yếu tố để có thể xây dựng một khu thương mại tự do. Tuy nhiên, việc vận hành chính sách, thay đổi tư duy vẫn còn nhiều khó khăn. “Khu thương mại tự do là khái niệm thú vị mang đến những giá trị gia tăng. Tôi vui mừng khi nhận thấy và khuyến khích Bà Rịa - Vũng tàu xây dựng kỹ năng quan trọng cho người lao động, đây là yếu tố tạo sự thành công của Khu thương mại tự do và cũng là điểm kết nối với cụm logistics thế giới”. Theo ông Thomas Sim, Khu thương mại tự do là hình thức có thể thu hút vốn đầu tư FDI hiệu quả, đồng thời mở rộng sự thú vị của các quốc gia.

Phân tích cụ thể về nội dung này, TS. Trần Thị Hồng Minh, Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương đề cập đến 3 cơ hội cho sự phát triển của tỉnh. Đó là hàng hóa của các nước và vùng lãnh thổ, dù có Hiệp định thương mại tự do với Việt Nam hay không, đều có thể được chuyển đến, xử lý, chế biến, chia tách, đóng gói, gia công tại khu thương mại tự do của Bà Rịa-Vũng Tàu mà không phải chịu thuế xuất nhập khẩu. Sau đó, sản phẩm có thể có lựa chọn xuất khẩu sang một nước khác, hoặc nhập khẩu vào Việt Nam.

Động lực phát triển kinh tế biển

Các chuyên gia nhận định, việc có một khu thương mại tự do không chỉ thu hút các nhà đầu tư, tạo nên những giá trị về kinh tế mà các cảng biển cũng được hưởng lợi trong việc thu hút hàng hóa. TS. Trần Thị Hồng Minh đánh giá, nếu sớm triển khai hiệu quả, giải pháp này sẽ giúp Bà Rịa - Vũng Tàu tận dụng các tiềm năng và cơ hội trong bối cảnh mới.

Đánh giá về lợi ích hình thành khu thương mại tự do, TS. Trần Thị Hồng Minh cho rằng, trong trường hợp xuất khẩu hàng hóa từ khu thương mại tự do, doanh nghiệp sẽ tránh hoặc giảm thiểu được các chi phí (thời gian, tài chính, nhân lực) liên quan đến thực hiện các thủ tục nhập khẩu, tái xuất, nộp thuế, hoàn thuế,… Đặt trong bối cảnh Bà Rịa-Vũng Tàu đang là một trong những trung tâm hàng đầu về thu hút FDI và logistics của cả nước, việc hình thành và phát triển khu thương mại tự do sẽ giúp tăng thêm sức hấp dẫn của tỉnh, cả vùng Đông Nam Bộ, đối với nhà đầu tư nước ngoài.

“Ngoài ra, khu thương mại tự do có thể là nơi thử nghiệm vận hành các sáng kiến, dự án chuyển đổi số gắn với Hải quan nói riêng và quản lý hoạt động thương mại nói chung. Một nội dung quan trọng đang được nghiên cứu là thúc đẩy thương mại không giấy tờ, trong đó có thương mại không giấy tờ xuyên biên giới, để tạo thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu, đồng thời tránh được những rủi ro thiếu nhất quán về phân loại hàng hóa, tránh được vi phạm về thuế”- bà Trần Thị Hồng Minh nhấn mạnh. Cùng với đó, nếu tư duy và tổ chức hợp lý hướng đến phát triển bền vững, khu thương mại tự do có thể trở thành địa bàn thử nghiệm các mô hình kinh tế tuần hoàn

Ông Phạm Tấn Công cho biết, theo các đánh giá đầu tư ban đầu, việc hình thành phát triển khu thương mại tự do sẽ giúp tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu nói riêng và vùng Đông Nam Bộ nói chung tạo đột phá trong phát triển kinh tế, bởi các lợi ích hình thành một hệ sinh thái thương mại và logistics hoàn chỉnh để nâng cao sức cạnh tranh của địa phương và khu vực. Qua đó, thu hút các nhà đầu tư trong nước và nước ngoài, thúc đẩy phát triển sản xuất, thương mại, dịch vụ trực tiếp tại nội khu thương mại tự do, tạo ra cơ hội mời gọi các doanh nghiệp hàng đầu thế giới hiện nay tham gia hoạt động.
Link gốc

THÔNG TIN THAM KHẢO LĨNH VỰC LOGITICS VÀ KINH TẾ, THƯƠNG MẠI:

(1) Phân tích và dự báo về thị trường logistics, chuỗi cung ứng quốc tế và trong nước, độ tin cậy của lịch trình, tình hình hoạt động tại các ga, cảng, thị trường giao nhận, bất động sản logistics..., VUI LÒNG XEM TẠI ĐÂY

(2) Phân tích chi tiết về kinh tế, thương mại, tài chính tiền tệ thế giới, trong nước, các ngành hàng xuất, nhập khẩu chính, vui lòng tham khảo TẠI ĐÂY