Chính phủ Panama đề xuất xây dựng siêu cảng ở Thái Bình Dương để thúc đẩy lưu thông hàng hải

Kênh đào Panama là một tuyến đường thủy nhân tạo dài 82 km ở Panama nối Đại Tây Dương với Thái Bình Dương và phân chia Bắc và Nam Mỹ. Kênh đào Panama đã được xây dựng trong 3 thập kỷ bằng mồ hôi công sức của rất nhiều người. Năm 1994, kênh đào được Hiệp hội Kỹ sư Xây dựng Hoa Kỳ công nhận là 1 trong 7 thành tựu kỹ thuật xây dựng lớn nhất của thế giới hiện đại. Công trình đóng góp rất lớn về mặt kinh tế, góp phần giảm thiểu chi phí trong vận tải thủy giữa hai đại dương. Trong quá khứ, để vận chuyển hàng hóa từ New York đến San Francisco, thay vì phải vượt qua hơn 22.500km qua eo biển Drake và mũi Sừng (Cape Horn) ở điểm cực Nam của Nam Mỹ, hiện nay, nhờ vào kênh đào Panama, việc đi lại chỉ tốn còn 9.500 km.

Hoa Kỳ là nước sử dụng kênh đào Panama lớn nhất, với tổng lượng hàng hóa xuất nhập khẩu của Hoa Kỳ chiếm khoảng 73% lưu lượng kênh đào Panama và 40% tổng lượng hàng hóa container của Hoa Kỳ đi qua kênh đào Panama mỗi năm. Tổng cộng, hàng hóa đi qua kênh đào này hàng năm đạt khoảng 270 tỷ USD.

Về phía hàng hóa từ Việt Nam đi qua kênh đào Panama: 

Độ dài của tuyến đường biển từ Việt Nam sang Châu Mỹ qua kênh đào Panama dài khoảng 10.000 hải lý. Với địa điểm đến là Cuba, độ dài quãng đường là 10.850 hải lý. Tàu biển đi từ Việt Nam qua Philippines, đi qua Thái Bình Dương đến kênh đào Panama và vượt qua quả đồi cao 26m trên mực nước biển để đến các cảng ở Cuba hoặc các quốc gia Trung Mỹ. Đây là tuyến đường biển ngắn nhất trong ba tuyến từ Việt Nam đến châu Mỹ (2 tuyến còn lại là đi qua kênh đào Suez và đi qua Mũi Hảo Vọng), đơn giản hơn và có phí qua kênh thấp. Thời tiết trên tuyến đường qua kênh đào Panama nhìn chung thuận lợi.

Kênh đào Panama đóng vai trò cực kỳ quan trọng đối với vận tải hàng hóa toàn cầu nói chung, và đặc biệt là đối với vận chuyển hàng đông lạnh của Việt Nam ra thế giới. Đây là một tuyến đường huyết mạch nối liền Thái Bình Dương và Đại Tây Dương, giúp rút ngắn đáng kể khoảng cách và thời gian vận chuyển giữa các cảng ở Châu Á (bao gồm Việt Nam) và các cảng ở Bắc Mỹ, Châu Âu, cũng như các khu vực khác.

Kênh đào Panama không chỉ rút ngắn thời gian và chi phí cho các tàu đi từ Việt Nam đến Bờ Đông Mỹ mà còn tạo ra các kết nối linh hoạt hơn với Bắc Mỹ và Châu Âu. Các tuyến vận chuyển biển từ Việt Nam sang Mỹ hoặc EU có thể sử dụng kênh đào để kết nối các cảng trung chuyển tại Caribbean hoặc các cảng ở Bắc Mỹ như Miami, New Orleans, hoặc các cảng tại Bờ Đông Mỹ như New York, New Jersey.

Kênh đào Panama còn cho phép các tàu trực tiếp tiếp cận các cảng lớn tại Bờ Đông Mỹ mà không cần phải đi vòng qua các tuyến đường biển xa hơn. Các cảng tại Miami, Savannah, Charleston hay New York/New Jersey có thể tiếp nhận hàng đông lạnh từ Việt Nam với thời gian vận chuyển ngắn hơn và chi phí thấp hơn. Các cảng này, đặc biệt là ở Bờ Đông Mỹ, cũng là nơi có lượng tiêu thụ lớn đối với các sản phẩm đông lạnh từ Việt Nam, đặc biệt là thủy sản và rau quả, vì đây là những thị trường tiêu thụ chính.

Nguồn: VITIC, trích từ báo cáo quy định, chính sách trong lĩnh vực logistics Việt Nam và thế giới, quý 1/2025

THÔNG TIN THAM KHẢO VỀ THỊ TRƯỜNG, NGÀNH HÀNG, LOGISTICS: